Reedriden 1

 1956 Ljouwert, Prinsetún:

Seis jier bin ik.
Sa no en dan op’e skouders fan ûs heit.
It wachtsjen is op de finish.
De earste wedstriidriders  fan de Alvestêdentocht komme der oan.
It binne Jan van der Hoorn, Aad de Koning, Jeen Nauta, Maus Wijnhout & Anton Verhoeven.
Mei de hânnen omheech komme sy tagelyk oer de streep.
De spulrigels jouwe oan dat dit sa net mei.
Mar dochs, foar my binne sy de helden fan dizze tocht!

 
As bern koe ik al gau aardich reedride.  Bij de hoeke Röntgenstraat /Robert Kochstraat, tsjinoer myn legere skoalle ( de Juliana van Stolbergschool ), wie in feartsje en geskikt om der te learen ús earste streken op it iis te setten. Doe noch op houtsjes fansels. Ik koe al ridlik gau selstannich op dy houtsjes út de fuotten.
Reedriden waard fan no ôf oan myn sport! De iiskoarts krige mij doe al yn’e besnijing.
En net allinnich as der iis lei.
Nee, ik liis yn’e krante oer Henk van der Grift en lústere ek nei de radio. En ik makke in plakboek mei stikken út de krante, mei útslagen en foto’s en sa.
Ik wit it noch. Bygelyks fan it WK Göteborg 1961 (earste Henk van der Grift, twadde Kositsjkin en tredde myn favoryt en stylfolle reedrider Rudy Liebrechts!).
De oerwinning fan van der Grift wie it begjin fan it Nederlânske reedriden yn de top fan Europa.
Dêrnei it WK 1962 mei Kositskin as earste, Van der Grift twadde en de Sweedske Ivar Nilson tredde.
  
1963, de finish op de Grutte Wielen
En nei dizze jierren  alwer in Alvestêdentocht !
Myn suster Elbrich hie ferkearing mei Geert Korte. De broer fan Geert wenne yn Damwâld en soe meidwaan oan de tocht.
Hy wie in betûfte reedrider en frege of hy by ús thús op de Pasteurwei sliepe mocht om de oare moarns op tiid by de start wêze te kinnen.
Heit brocht de broer fan Geert nei de start. Ik sliepte noch. Mar ik wie der graag mei hinne west…
(De man moast letter yn Harns opjaan. Spitich.)
Mar it wie gelokkich wol sa dat Heit ús letter dy moarns meinaam nei Frentsjer.
Wy moasten wol lang wachtsje op de trochkomst fan de earste  riders.
Earst Reinier Paping. Nei san 10 minuten it trio Anton Verhoeven, Jan Uitham en Jeen van der Berg.
Toen wer op nei hûs, want o sa kâld! En der dan lústerje nei de radio en fragminten op de telefysje sjen.
Mar by de finish wie ik der by.  By de finish op de Grutte Wielen.

Letter dat jier (it wie op 2 maart) ) gie ik, as jonkje fan trettjen jier,  allinnich mei de trein nei Starum. Foar myn dwaan in hiel aventoer.
De tocht gie oer it Iselmar fan Starum nei Lemmer en wer werom.
It sil healweis west ha. Ik seach yn’e fierte in kloft minsken stean. Tichterby kommend seach ik Reinier Paping mei syn frou. Sy riden tegearre deselde tocht yn tsjinstelde rjochting. Tegearre oan de stok.
Hy foarop, syn frou der efter.
Ik frege en krige in hântekening fan Reinier op de stimpelkaart. Lang thús  bewarre.
Letter bin ik dy kwyt rekke….
N.B.
Op de website Schaatshistorie wurdt der oer skreaun. Mar it ‘detail’ oer it riden fan it pear oan’e stok stiet der net by, mar der bin ik wis fan!!
 

Vertaling Chat GPT:
1956 Leeuwarden, Prinsentuin:
Zes jaar ben ik.
Af en toe op de schouders van mijn vader.
Het wachten is op de finish.
De eerste schaatsers van de Elfstedentocht komen eraan.
Het zijn Jan van der Hoorn, Aad de Koning, Jeen Nauta, Maus Wijnhout & Anton Verhoeven.
Met de handen omhoog komen ze tegelijkertijd over de streep.
De spelregels geven aan dat dit niet zo hoort.
Maar toch, voor mij zijn ze de helden van deze tocht!
 
Als kind kon ik al aardig schaatsen. Bij de hoek Röntgenstraat / Robert Kochstraat, tegenover mijn lagere school (de Juliana van Stolbergschool), was een slootje en daar leerden we onze eerste slagen op het ijs zetten. Toen nog op houtjes natuurlijk. Ik kon al redelijk snel zelfstandig op die ‘houtjes’ uit de voeten.
Schaatsen werd vanaf nu mijn sport! Het ijs kreeg me toen al in zijn greep.
En niet alleen als er ijs lag.
Nee, ik las in de krant over Henk van der Grift en luisterde ook naar de radio. En ik maakte een plakboek met stukken uit de krant, met uitslagen en foto's en zo.
Ik herinner me het nog. Bijvoorbeeld het WK Göteborg 1961 (eerste Henk van der Grift, tweede Kositsjkin en derde mijn favoriet en stilist Rudy Liebrechts!).
De overwinning van Van der Grift was het begin van het Nederlandse schaatsen aan de top van Europa.
Daarna het WK 1962 met Kositskin als eerste, Van der Grift tweede en de Zweed Ivar Nilson derde.
 
1963, de finish op de Grutte Wielen
En na deze jaren alweer een Elfstedentocht!
Mijn zus Elbrich had verkering met Geert. De broer van Geert woonde in Damwoude en zou meedoen aan de tocht.
Hij was een ervaren schaatser en vroeg of hij bij ons thuis aan de Pasteurweg mocht slapen om 's ochtends op tijd bij de start te kunnen zijn.
Vader bracht de broer van Geert naar de start. Ik sliep nog. Maar ik had graag gewild dat hij ons wakker had gemaakt,, zodat we bij de start konden zijn...
(De man moest later in Harlingen opgeven. Jammer.)
Maar gelukkig. Vader maakte het daarna goed door ons mee te nemen naar Franeker.
We moesten wel lang wachten op de doorkomst van de eerste rijders.
Eerst Reinier Paping. Na zo'n 10 minuten het trio Anton Verhoeven, Jan Uitham en Jeen van der Berg.
Toen weer naar huis, want koud! En dan luisteren naar de radio en fragmenten zien op de televisie.
Maar bij de finish was ik erbij. Bij de finish op de Grutte Wielen.
 
Later dat jaar (het was op 2 maart) ging ik, als jongen van dertien jaar, alleen met de trein naar Stavoren. Voor mijn doen een heel avontuur.
De tocht ging over het IJsselmeer van Stavoren naar Lemmer en weer terug.
Het zal halverwege zijn geweest. In de verte zie ik een groep mensen staan. Dichterbij gekomen zag ik Reinier Paping met zijn vrouw. Ze reden samen dezelfde tocht in tegengestelde richting. Samen “aan de stok”.
Hij voorop, zijn vrouw erachter.
Ik vroeg en kreeg een handtekening van Reinier op de stempelkaart. Die heb ik lange tijd bewaard. maar, zoals zoveel herinneringen, ben ik die stempelkaart kwijtgeraakt

 
N.B.
Op de website Schaatshistorie wordt  over de betreffende toertocht geschreven  Maar het 'detail' over het rijden van het paar aan de stok staat er niet bij. Toch staat het in mijn geheugen gegrift!